به گزارش قدس آنلاین، جنگ نظامی در یمن از سه سال پیش آغاز شده است و حملات سعودی‌ها همچنان قربانی می‌گیرد. درباره کشتار غیرنظامی‌ها و جنگ در یمن،   تعدادی مستند آرشیوی و تحلیلی ساخته شده است اما تاکنون روایتی عینی و مستقیم از مظلومیت مردم یمن توسط فیلمسازان داخلی ساخته نشده است. درباره اینکه چرا مستندسازی از ایران به یمن نمی‌رود با چند صاحب نظر و مسئول، گفت و گو کردیم که در ادامه می‌خوانید.

■ سید سلیم غفوری: تمام تلاش خودمان را می‌کنیم تا مستند سازان را به یمن بفرستیم
سید سلیم غفوری، مدیر شبکه مستند با بیان اینکه درباره یمن، تعدادی مستندهای مبتنی بر آرشیو، تولید و از شبکه‌های مختلف سیما پخش شده است، می‌گوید: مستندی که متکی بر اتفاق‌های میدانی باشد به این معنا که مستندساز در دل حوادث حضور پیدا کند، تاکنون تولید نشده است. خیلی پیگیری کردیم که این اتفاق بیفتد ولی به دلیل محاصره کامل یمن و مسدود بودن مسیر هوایی، زمینی و دریایی، امکان رفتن مستندسازان ما به یمن وجود ندارد.
او ادامه می‌دهد: برای اینکه بتوانیم وارد یمن شویم راهکارهای مختلفی را بررسی کردیم و با برخی از مسئولان انصارالله هم رایزنی شد ولی متأسفانه این امکان فراهم نیست که مستندسازی بتواند به یمن سفر کند.
غفوری با بیان اینکه مستندسازان حاضرند خطر حضور در یمن را بپذیرند، می‌گوید: مسیری که مستندساز بتواند خودش را به صنعا برساند وجود ندارد.
او معتقد است: با اتکا به تصاویر رسیده از یمن و اسناد پژوهشی می‌توان کارهای آرشیوی و تولیدی خوبی ساخت. اگرچه این‌ها کفایت نمی‌کند، ما تمام تلاش خودمان را می‌کنیم تا مستندسازان را به یمن بفرستیم اما هنوز شرایطش فراهم نیست.
غفوری درباره اینکه چرا مستندهای آرشیوی و تولیدی درباره یمن آن طور که باید دیده نشده‌اند، خاطرنشان می‌کند: مستندهای آرشیوی روایت بکر و دسته اولی ندارند و آن موجی که باید را، ایجاد نمی‌کنند ولی دوستان مستندساز و مسئولان مربوطه پیگیر ماجرا هستند.
وی در پاسخ به این پرسش که آیا مشکل در هماهنگی با دستگاه‌های امنیتی و انتظامی است؟ می‌گوید: بیشتر باید امکاناتی فراهم شود که مستندساز خودش را به یمن برساند، هواپیمای هلال احمر ایرانی که می‌خواست در صنعا فرود بیاید و محموله امدادی را به مردم یمن برساند، مورد حمله قرار گرفت و نیروی هوایی سعودی مانع از نشستن هواپیمای کمک رسانی هلال احمر در باند فرودگاه صنعا شد، قطعاً برای اعزام مستندسازان این شرایط دشوارتر خواهد بود.
او درباره اینکه آیا با مستندسازهای غیرایرانی که نگاهشان به جمهوری اسلامی نزدیک‌تر است، برای ساخت مستندهایی درباره یمن رایزنی شده است، یادآور می‌شود: این مسیر را هم رفتیم ولی به خاطر شرایط خاص یمن مستندسازان دیگر کشورها کمتر حاضرند که وارد منطقه شوند.

■ محسن اسلام زاده: توان ساخت مستند بحران یمن را داریم
محسن اسلام زاده، مستندسازی که پیگیر ساخت مستندی درباره یمن است درباره اینکه آیا راه حلی برای فرستادن گروه مستندساز به یمن وجود دارد، می‌گوید: بسیاری دوست دارند در مورد یمن کار بسازند ولی راه بسته است و امکان حضور 
نیست.  
رسانه‌های استکباری هم در اخبارشان مداوم تکرار می‌کنند که ایران در یمن است و از طرفی این معذوریت وجود دارد که اگر مستندساز ایرانی خودش را به یمن برساند، ممکن است دشمن از این موضوع سوء استفاده تبلیغاتی کند، به همین دلیل کار سخت‌تر شده است.
وی ادامه می‌دهد: شاید بتوان مستندهای آرشیوی ساخت ولی منابع در مورد یمن بسیار محدود و کیفیت تصاویر بسیار پایین است.
به باور اسلام زاده، مستندسازان خوب کشورمان در عراق و سوریه ثابت کردند که توان ساخت مستند بحران را داریم و کسانی هستند که خطر کنند و جانشان را کف دستشان بگذارند. در شرایطی که ۵۰ متری فیلمبردار و کارگردان نارنجک منفجر شده، مستندهایی در سوریه ساخته شد و خطرات را به جان خریدند.  
وی در پاسخ به اینکه می‌توان شیوه و تکنیکی داشت که با منابع موجود آرشیوی به بهترین شکل، مستند ساخت؟ می‌گوید: بعید می‌دانم با امکانات موجود بتوان مستند خوبی در مورد یمن ساخت. با داشته‌های آرشیوی شاید مستند بدی ساخته نشود اما حتماً مستند دارای اهمیتی نمی‌شود چون نمی‌تواند حرف متفاوتی را در فضایی متفاوت و با به تصویر کشیدن تجربه‌های متفاوت رقم بزند.
اسلام زاده توضیح می‌دهد: شرایط به گونه‌ای است که ما نمی‌توانیم به یمن برویم اما آن‌ها را هم نمی‌توانیم بیاوریم. باید بنشینیم و حرف‌ها و تحلیل عده‌ای را خارج از یمن بشنویم که این تحلیل‌ها وارد روایت نمی‌شود. تا وقتی به منطقه نرویم و حضور نداشته باشیم نمی‌توانیم کار خوب بسازیم.
اسلام زاده معتقد است، باید هر طور که بود گروه مستندسازی را می‌فرستادیم تا بفهمیم در یمن چه خبر است. این قابل قبول نیست که از لحاظ رسانه‌ای در یمن واداده‌ایم و در جاهای دیگر همچون سوریه و عراق هم آن قدری که دستمان باز بود عملکرد قابل قبولی نداشتیم. وقتی می‌توانستیم برویم و کار بکنیم، هیچ بهانه‌ای پذیرفته نیست.
او با بیان اینکه به بلوغی در مستندسازی بویژه مستند بحران رسیده‌ایم، خاطرنشان می‌کند: مستندساز خوب داریم اما از نیروهای ستادی (مدیریتی) ضربه می‌خوریم. در سوریه و عراق هم مستندسازها به صورت خودجوش رفتند. به یاد دارم که برای رفتن به لیبی یا عراق و افغانستان چقدر اذیت شدیم. چیزی که از اتفاق‌های گذشته می‌ماند، فیلم‌ها و آثار مرتبط با آن حوادث است، درباره سوریه و عراق آنچه که ساخته شده، خوب است اما آنچه که ساخته نشده، از دست رفته است.
به باور اسلام زاده، ماجرای یمن هم چنین است و پذیرفته نیست که هیچ مستندسازی به آنجا فرستاده نشود یا هیچ مستندسازی در یمن، آموزش نبیند، این هم یک مظلومیت دیگر برای یمن است.
این مستندساز که برای سفر به افغانستان به صورت شخصی اقدام کرده است، می‌گوید: این امکان برای رفتن به یمن وجود ندارد که به صورت شخصی بروم حتی برای سوریه هم این امکان وجود نداشت. مستندساز باید جا پایش محکم باشد، ضمن اینکه اقلیم یمن برای ما بسیار ناشناخته است. اطلاعاتمان در مورد یمن کم است.  
او می‌گوید: یکی از اقدام‌های ائتلاف‌های غربی و عربی این است که نه فقط در یمن که در مصر و شمال آفریقا هم ایرانیان را ممنوع الورود کرده اند.  
اسلام زاده تأکید می‌کند: آن طور که رهبری ماجرای جنگ رسانه‌ای را جدی گرفته‌اند، مسئولان نظامی و سیاستمداران ما آن را جدی نگرفته‌اند. اگر رفتن به یمن راحت بود که همه می‌رفتند باید در شرایط سخت طوری برنامه ریزی کنیم که این امکان فراهم شود. ما باید حتماً درباره یمن کاری قابل توجه می‌ساختیم، چند سال است که این کشور زیر ظالمانه‌ترین تحریم‌ها قرار دارد، باید یکی می‌رفت و کاری ساخته می‌شد.

■ مرتضی شعبانی: از اینجا هم می‌توان کار آرشیوی کرد
مرتضی شعبانی، مدیر مرکز مستندسازی حقیقت درباره اینکه چرا مستندسازی به یمن فرستاده نمی‌شود، می‌گوید: حتماً نمی‌شود که تاکنون مستندسازی به یمن نرفته است ضمن اینکه ما همه کشور نیستیم و تنها یک مؤسسه هستیم، یمن هم کشوری در محاصره است و تمام مسیرهایش، بسته.
او ادامه می‌دهد: کشوری که به مستندسازان ما ویزا نمی‌دهد و کاملاً محاصره است، چطور می‌توان وارد آنجا شد. مستندساز که قرار نیست کار غیرقانونی بکند، می‌خواهد کار رسانه‌ای انجام دهد و باید مجوز داشته باشد. راه‌های زمینی، دریایی و هوایی به سمت یمن بسته شده است بنابراین نه فقط فیلمسازان ایرانی بلکه هیچ فیلمسازی نمی‌تواند به این کشور برود، فیلم‌هایی هم که از یمن منتشر می‌شود معمولاً خبری هستند.  
شعبانی با بیان اینکه مستندسازی در یمن نمی‌شناسیم که با او در ارتباط باشیم تا برایمان مستند تولیدی بفرستد، خاطرنشان می‌کند: مستندهای آرشیوی و تحلیلی خوبی ساختیم و می‌سازیم، در این مستندها با کارشناسان و یمنی‌هایی که خارج از یمن بودند گفت‌وگو شده است بنابراین حتماً نیازی به حضور در یمن نیست.  
وی تأکید می‌کند: فیلم‌سازها نباید منتظر بنشینند و دست روی دست بگذارند که حتماً مسیر باز شود تا بتوانند به یمن بروند و فیلم بسازند. اینجا هم می‌توانند کار کنند کما اینکه فیلمسازی داشتیم که پنج قسمت درباره یمن مستند ساخته است یا فیلمساز دیگری که ۱۰ قسمت کوتاه درباره جنگ یمن تولید داشته است. این آثار بسیار تأثیرگذار است، اینجا هم می‌توان کار کرد.